Als je mooie, luxe messen thuis hebt wil je natuurlijk dat deze goed scherp blijven. Het zou een utopie zijn als je messen altijd scherp blijven. Daarom is goed onderhoud erg belangrijk. Er zijn messen die minder onderhoud nodig hebben dan andere, maar de meeste keukenmessen moeten regelmatig geslepen worden. In deze gids leggen we je alle messenslijpers uit en de voor- en nadelen van elke soort. Keramische messen kun je niet te slijpen. Die zullen dit niet overleven.
Waarom moet je je messen slijpen?
Je messen worden botter als je ze gebruikt. Dit komt doordat met elk gebruik je de ‘scherpheid' van je mes verminderd. Dit is zeker niet erg, maar hoort gewoon bij het gebruik van een mes.
Botte messen is het laatste wat je wilt hebben. Niet alleen snijd het minder fijn, het kost ook meer kracht om te snijden. Dat maakt het ook gelijk een stuk gevaarlijker. De kans dat je dan mis snijd wordt dan steeds groter.
6 technieken om je mes te slijpen
Slijpsteen
Met een slijpsteen slijp je in twee stappen je botte messen weer messcherp.
Elektrische slijper
Ideaal voor de man of vrouw met twee linkerhanden die snel een goed resultaat willen.
Slijpstaaf
De slijpstaaf lijkt erg op het aanzetstaal. Het verschil is dat de slijpstaaf een extra laagje heeft waardoor je een meer slijpende beweging hebt. Dit maakt het ook geschikt om broodmessen te slijpen
Doortrekslijper
De doorstrekslijper is de handmatige variant van de elektrische slijper. Het verschil in deze twee is dat de doortrekslijper het mes niet automatisch slijpt. Hierdoor kun je nauwkeuriger werken.
Slijpsysteem
Het slijpsysteem is het crème de la crème van de slijpers. Met dit systeem kun je een nagenoeg perfect resultaat behalen. Heeft ook veel mogelijkheid om van grofheid te wisselen.
Bepalen hoe bot je mes is
Voordat je je mes gaat slijpen is het goed om te kijken hoe bot je mes daadwerkelijk is. Bij het slijpen van je mes met een slijpsteen of elektrische messenslijper haal je ook materiaal van het mes af. Het is zonde om te slijpen als dit niet nodig is!
Houd een dubbelgevouwen krant (of stapeltje papier) vast aan de zijkant en houd voor je. Met je andere hand haal je in een beweging het mes door de krant. Als dit soepel gaat is je mes nog scherp genoeg. Als je mes hapert is het hoog tijd om onderhoud te plegen!
Aanzetstaal
Een aanzetstaal is een langere, stalen staaf met een handvat aan het einde. Deze wordt gebruikt om messen die hun scherpte aan het verliezen zijn, weer scherp te krijgen. Een mes wat gebruikt wordt krijgt op den duur braampjes op het snijvlak van het mes. Met een aanzetstaal ‘vouw' je deze braampjes weer terug. De braampjes zijn niet zichtbaar voor het blote oog. Het is dus een ideaal middel om je mes vlak voor gebruik wat extra scherpte mee te geven. Als je mes echt happen heeft zul je met een aanzetstaal geen verbetering krijgen. Daar moet je echt voor slijpen. Je aanzetstaal moet van een harder staal zijn dan je mes.
- Snel je mes weer gebruiksscherp krijgen
- Eenvoudig te gebruiken
- Neemt weinig ruimte in de keukenla in
- Niet geschikt voor botte messen
Slijpsteen
Een slijpsteen is een blok waar je je mes handmatig op slijpt. Het blok bestaat meestal uit twee kanten; één met een grove korrel en één met een fijnere korrel. Welke korrel je gebruikt hangt af van het type mes wat je hebt en de schade die je aan het mes hebt. Een slijpsteen geeft je veel vrijheid om je mes te slijpen.
Hoe groter het getal van de slijpsteen, hoe kleiner de korrel is. Met kleinere korrels bereik je meer verfijnt resultaat. Dat wordt dan ook veelal gebruikt in de afwerking.
- Zeer goed resultaat mee te behalen
- Veel verschillende soorten korrelgrootte waardoor altijd een slijpsteen voor het perfecte resultaat
- Mogelijk om messen scherp te houden als maken
- Oefening is nodig voor het perfecte resultaat
Elektrische messenslijper
De elektrische messenslijper is ideaal voor mensen die een goed resultaat willen, maar niet super handig zijn. De elektrische messenslijpers hebben, net als de slijpsteen meerdere fases waarin het mes geslepen wordt.
In elektrische messenslijper zit er vooral verschil in de manier waarop de messen geslepen worden. Ze zijn er met slijpbandjes, slijpschijven of slijpstenen. Net zoals bij de slijpsteen begint men met een grove korrel, waarna de afwerking plaatsvind met een fijnere korrel.
Aan elk voordeel zit z'n nadeel. Zo ook bij het elektrisch slijpen. Bij deze techniek neemt de machine iets meer materiaal weg dan handmatig slijpen. Dit zorgt er dan ook voor dat de messen minder lang mee gaan.
- Goed resultaat te behalen met weinig kennis
- Snel resultaat
- Neemt relatief veel materiaal weg
- Minder vrijheid en afwerking dan bij handmatig slijpen
Slijpstaaf
De slijpstaaf moet niet verward worden met het aanzetstaal. Al zien ze er op het eerste oog hetzelfde uit en gebruik je het op een gelijke wijze, het resultaat is zeker anders. Waar een aanzetstaal bestaat uit een metaal heeft de slijpstaaf nog een extra laag waardoor het mes daadwerkelijk ‘geslepen' wordt. Het aanzetstaal is meer versie 1.0, waar de slijpstaaf de 2.0 versie is. Beide staven zijn niet geschikt om van botte messen weer vlijmscherpe messen te maken. Met een slijpstaaf kun je daarentegen ook een broodmes slijpen, iets wat niet kan met een slijpsteen of aanzetstaal.
- Ideaal voor dagelijks gebruik
- Ook geschikt voor broodmessen
- Niet geschikt voor groot onderhoud
Doortrekslijper
De doortrekslijper is de handmatige variant van de elektrische slijper. Deze blinkt vooral uit in gebruiksgemak in combinatie met een lagere aankoopprijs dan de elektrische variant. Bij de doortrekslijper gelden dezelfde voor- en tegenargumenten om er mee aan de slag te gaan.
- Goed resultaat te behalen met weinig kennis
- Snel resultaat
- Neemt relatief veel materiaal weg
- Minder vrijheid en afwerking dan bij handmatig slijpen
Slijpsysteem
Wil je het perfecte resultaat behalen? Dan is het slijpsysteem echt wat voor jou. Met dit systeem is het mogelijk om professioneel resultaat te behalen, zonder al te veel moeite. Ook al ziet het er ingewikkeld uit, in essentie is het een eenvoudig te gebruiken apparaat. Het enige nadeel hiervan is dat het de eerste keer even uitzoeken is hoe het precies werkt.
- Vrijheid in de slijphoek
- Professioneel resultaat
- Veel variaties beschikbaar
- Het is niet goedkoop
- Eerste keer even goed uitzoeken hoe het werkt
Wat wij gebruiken
Slijpstaaf
De slijpstaaf is ideaal om dagelijks je mes te slijpen. Alhoewel wij ‘m zeker niet dagelijks, maar eerder wekelijks gebruiken is het zeer handig! Zeker voor het snijden van vlees of hardere groenten (zoals wortel) is dit erg prettig. Zo ben je verzekerd van het scherpste resultaat. Wij kiezen voor de slijstaaf i.p.v. het aanzetstaal vanwege de mogelijkheid om ook het broodmes een extra onderhoudsbeurt te geven.
Slijpsteen
De slijpsteen is een handig middel om je messen weer in topconditie te krijgen. De eerste keer kost het wat moeite om onder de hand te krijgen, maar een paar Youtube filmpjes verder kun je goed resultaat behalen. Kijk bij de aanschaf van een slijpsteen goed naar de grofheid van de korrel. Wij hebben een korrel 220 en 1000. Dit geeft een mooi resultaat voor de gemiddelde hobbyist die regelmatig z'n messen onderhoud.